Seslerin Rengi : Sinestezi Nedir?

Hayatımda ilk defa sinestezi kelimesini bir arkadaşımdan duydum.Bana  senin adın ne renk diye sormuştu.Sorduğu soruya çok şaşırdım.Adımın bir rengi mi vardı?  Şaşkınlığıma o daha çok şaşırmıştı.Çünkü ona göre her sesin ayrı bir rengi ve tadı vardı.Ona göre bunu herkes bilirdi.Sonra bana sinestezi diye bir duyu algılama bozukluğundan bahsetti.Ben de sinestezi nedir diye araştırmaya başladım.Bu yazıyı benim gibi sinestezi nedir sorusunun cevabını arayanlar için yazma ihtiyacı hissettim.

Sinestezi ,duyuların aynı anda uyarılması sonucu ortaya çıkan bir nörolojik durumdur.Bir bilgi tek bir duyuyu uyarmayı amaçlarken diğer duyuları da harakete geçirir.Sinestezik kişiler müzik duyduklarında renkleri görebilir,yiyecek birşey yerken “yuvarlak ” ya da “sivri” gibi dokuları tadabilirler.Onlar için her kelimenin ,sokaktaki herhangi bir kişi gibi karakteri vardır.2006 ‘da yapılan bir araştırmaya göre nüfusun %2 ila %6 ‘sında sinestezi görülmektedir.

Sinestezi

Sinestezinin Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?

Sinestezik kişiler genellikle bu durumla doğar ya da çok erken yaşta bu durumu geliştirirler.Araştırmalar sinestezinin genetik bir miras olduğunu göstermektedir.

Beş duyum her biri beynin farklı bir bölgesini uyarır.Mesela parlak sarı bir renge bakmak beynin arkasındaki birincil korteksi uyarır.Sinestemiz varsa baktığımızda sarı rengi görebildiğimiz gibi bu rengin tadını da alabiliriz.Bu durumda beynimizin sadece birincil görsel korteksi uyarılmayacak,aynı zamanda bu rengin neye benzediğini söyleyen parietal lobumuz da uyarılacaktır.Araştırmacılar bu nedenle sinestezik kişilerin duyusal uyaranlara bağlı bölümlerinin birbirine bağlı olduğunu düşünmektedir.

Bazı maddeler geçici olarak sinesteziye neden olabilir.Sanrı yaratan bazı ilaçların kullanımı duyusal uyarıları birbirine bağlayabilir.Kenevir ,alkol, hatta  kafein gibi uyarıcıların sinesteziye neden olduğu düşünülmektedir.

Farklı semptomlara sahip birçok sinestezi türü vardır.Bazı sinestezi türleri harfleri ve rakamları renklerle birleştirirken ,bazı türler sesleri renklerle birleştirebilir.Bir kişide birden fazla sinestezi türü olabilir.Sinestezinin bütün türlerinde aşağıdaki durumlar belirgin bir şekilde ortaktır.

  • Kadınlarda erkeklere göre daha yaygındır.
  • Sinestezik  kişiler genelde görsel sanatlarda ve müzikte yüksek ilgi ve beceriye sahiptir.
  • Sinestezik  kişiler  olağan dışı algılarını diğer insanlara açıklama konusunda beceriklidirler
  • Genelde solaktırlar.

Sinestezi Tedavi Edilebilir Mi?

Sinestezinin bir tedavisi yoktur.Zaten bu sendroma sahip kişiler genelde bu durumdan memnuniyet duyarlar.Bunun kendilerine tanrı tarafından verilen özel bir yetenek olduğunu düşünürler.

Sinestezik Olduğunuzu Nasıl Anlarsınız?

Bu durumu anlamanız için online ücretsiz testler mevcuttur.Ancak bu durumu değerlendirirken dikkatli olunmalıdır.Eğer sinesteziye sahip olduğunuzu düşünüyorsanız bunu anlamak için kendinize birkaç soru sorabilirsiniz.

“A” harfini düşündüğünüzde zihniniz bu harfi bir renk ile ilişkilendiriyor mu? Sonra alfabenin tüm harflerini aynı şekilde düşünün ve her harf için karşılık bir renk görüp görmediğinize bakın ,bu renkleri not edin.Egzersizi biraz ara verdikten sonra yine yapın.Yine aynı sonuçları alıyorsanız sinesteziye sahip olabilirsiniz.

Telefonunuzdan daha önce dinlemediğiniz bir klasik müzik bestesi açın ,kulaklığınızı takın ve gözlerinizi kapatın.Bakın bakalım müzik ne renk? Enstrümanların renklerini tek tek ayırt edin.Eğer her sesi ve enstrümanı farklı bir renkle ilişkilendiriyorsanız sinestezik olabilirsiniz.

Sinestezi ile normal bir hayat yaşamak mümkün. Pek çok ünlü ve başarılı insan sinestezi ile hayatlarına  devam edebilmiş.Mesela;

  • Kanye West
  • Pharrell Williams
  • Mary J. Blige
  • Tori Amos
  • Duke Ellington
  • Lorde
  • Vladimir Nabokov
  • Vincent van Gogh
  • Joan Mitchell
Paylaşın

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir